Inwentaryzacja kariery — przegląd na koniec roku 2021

Na koniec roku większość firm przeprowadza podsumowania tego, co się wydarzyło w ostatnim okresie. Zaś managerowie  najczęściej przygotowują oceny pracowników — ich wyników, osiągnięć, identyfikują obszary do rozwoju. Warto, by każdy z nas dokonał analogicznej autoewaluacji, w kontekście własnej kariery zawodowej. Czy w minionym roku zrobiliśmy kolejny krok? Czego się nauczyliśmy? 

Poniżej znajdziecie podpowiedzi, jak możemy się przygotować do takiego podsumowania. Wyniki przemyśleń mogą nam posłużyć, by przygotować się do rozmowy oceniającej, ale też by zastanowić się czego tak naprawdę chcemy. Poniższy artykuł pisany jest z myślą o pracownikach, zwłaszcza tych, którzy chcą świadomie zarządzać własną karierą. 

Czemu służą przeglądy roczne?

Z jednej strony jest to formalna ocena przeprowadzana w firmie w celu oceny wydajności, wyzwań, słabych stron i punktów do poprawy. Spotkanie oceniające między managerem a pracownikiem jest doskonałą okazją do udzielenia sobie wzajemnej, konstruktywnej informacji zwrotnej. 

Z drugiej strony jest to szansa dla pracownika i managera, by się zatrzymać i zastanowić jak dalej ma wyglądać ich współpraca.

Jest jeszcze trzeci aspekt przeglądów rocznych. Strona dedykowana pracownikowi, przestrzeń do zastanowienia się, czy czerpie satysfakcję z pracy. Być może właśnie to jest dobry moment, by wprowadzić zmiany w codziennym funkcjonowaniu. 

Zachęcamy, żeby najpierw wewnętrznie zastanowić się — czego ja chcę/oczekuję od mojej kariery, a następnie przygotowywać się do rozmowy oceniającej.

Co jest kluczowe w dokonywaniu podsumowania?

Wydajność, efektywność, jakość to najczęściej oceniane czynniki pracy, warto więc mieć z tyłu głowy, że będą one punktem odniesienia w ocenianiu nas.  Dobrze się przygotować, by odnieść się do konkretnych kryteriów oceny.

Z punktu widzenia pracownika jednak ważniejsze wydają się wartości osobiste, które zaspokaja praca. 

Bez uwzględnienia tego, co jest dla nas jako pracowników najistotniejsze trudno będzie poszukiwać porozumienia w sprawie efektywności, wydajności, jakości. 

Zastanówmy się jak się przygotować  (z uwzględnieniem wartości, jakie dostarcza nam praca). Warto rozważyć:

• Twoje osiągnięcia

  Głęboko w nas tkwi przekonanie, że skoro pamiętamy o naszych sukcesach, to manager również będzie pamiętał. Nic bardziej mylnego. 

  Co dla nas jest sukcesem, dla managera może być rutynowym zdarzeniem. Możemy też być zaskoczeni oceną managera, to co my uznaliśmy za coś zwyczajnego i nieznaczącego, dla managera jest sukcesem. 

  Dlaczego taka rozbieżność? 

  Odpowiedź tkwi w wartościach. W danym zdarzeniu każde z was widziało coś innego.

  1. Wypisz wszystko, co dla Ciebie było ważne, wszystkie osiągnięcia, sukcesy, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydają się nieznaczne. Zbierz materialne dowody tego sukcesu.

  2. Przypomnij sobie jak się czułeś osiągając ten sukces. 

  3. Jaka twoja potrzeba została dzięki temu zaspokojona? Dlaczego ten sukces jest dla Ciebie taki ważny?

  Odpowiadając na powyższe pytania będziesz o krok bliżej do odkrycia co zrobić, by czuć większą satysfakcję i szczęście z wykonywanej pracy. 

• Twoje codzienne obowiązki

  W czasach pandemii Covid-19 wiele rzeczy stanęło na głowie. Na wielu stanowiskach czynności podejmowane przez pracowników, zwłaszcza doświadczonych, odpowiedzialnych i kompetentnych też znacząco się zmieniły. Porównując z obowiązkami wynikającymi z opisu stanowiska pracy lub zakresu zadań z umowy o pracę, okazuje się, że wielu z nas robi obecnie zupełnie coś innego niż jeszcze 2 lata temu. 

  Może warto zmapować co właściwie robimy, jakie obowiązki i jaka odpowiedzialność na nas ciąży. 

  W jakim celu mamy to zrobić? Np. 

  • żeby zobaczyć, czy obok zadań grubego kolibra nie wiszą na nas zadania techniczne, które nas odciągają od zasadniczych wyzwań;

  • żeby zobaczyć, czy do wszystkich zadań, jakie wykonujemy mamy formalne uprawnienia;

  • żeby zobaczyć czy moje zadania nie dublują się z zadaniami kolegi i to może być przyczyną napięć między nami….

  Może się też okazać, że już od dawna wykonujemy zadania, przypisane do stanowiska wyżej w strukturze. Może to szansa by zawalczyć o siebie. 

  Nie zakładajmy, że manager wie co robimy. W wielu organizacjach manager dokładnie kontroluje tylko pracowników z mniejszym zestawem kompetencji. Pracownicy samodzielni, z reguły realizują zadania bez czujnego oka szefa. I nie ma w tym nic złego. Manager też z reguły ma swoje zadania operacyjne, których stale pilnuje. 

  Jak już będziesz mieć listę obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień, wówczas łatwiej będzie Ci dokonać oceny ich, na ile:

  • są dla Ciebie wyzwaniem z uwagi na (wiedzę, umiejętności, zgodność z twoimi talentami, rozwiązania organizacyjne),

  • masz wiedzę i umiejętności, by w poczuciu bezpieczeństwa i kompetencji je wykonywać,

  • pozwalają Ci zaspokoić Twoje potrzeby pracownicze,

  • lubisz je wykonywać i czerpiesz satysfakcję z ich wykonywania.

• Obszar kompetencji do poprawy

  Kiedy wiesz, jakie zadania realizujesz i potrafisz ocenić czy Cię satysfakcjonują, to warto się zastanowić czego jeszcze możesz się nauczyć lub dowiedzieć, by lepiej czuć się podczas wykonywania danych zadań. 

  Może się okazać, że „przykleiło się do Ciebie zadanie”, z którego nie masz ugruntowanej wiedzy i warto, by było porozmawiać z szefem nad uzupełnieniem tej kompetencji. 

  Poczucie świadomości, jakie mam mocne kompetencje w kontekście wykonywania danego zadania, rozumiane jako wiedza i umiejętności zawodowe są, a które kompetencje można doszlifować, pomoże w prowadzeniu rozmowy z szefem. 

• Priorytety firmy a moje priorytety

  Nie jest tajemnicą, że wartości firmowe oraz priorytety korporacyjne często nie są równolegle wartościom pracownika. Nawet jeśli jest pozorna zgoda, bo firma stawia na jakość i pracownik też ceni sobie jakość — to obszary, w jakich ma się objawiać ta jakość i rozumienie tej jakości na 100% jest różne. 

  By świadomie przeprowadzić rozmowę z managerem na temat priorytetów firmowych najpierw warto rozpoznać własne, by w toku pracy nie okazało się, że wartości firmowe a wartości osobiste są nieekologiczne, czyli kanibalizują się nawzajem. 

  Ten obszar pracy jest jednym z największych i najgłębszych. Ale warto tę lekcję odrobić. 

  Warto mieć świadomość:

  • jakie są moje wartości i co mnie nakręca do pracy,

  • jakie aspekty pracy mnie demotywują,

  • na ile realne wartości pracodawcy (realne, czyli nie te wiszące na ścianie, ale doświadczane realnie w firmie) pozwalają nakarmić moje osobiste wartości?

  Pamiętajmy wartości są paliwem do motywacji i satysfakcji. 

• Kolejne kroki w Twojej karierze

  Wiedza o tym, czego tak naprawdę chcemy, jak chcemy pracować jest kluczowa, by wyznaczyć kolejne etapy rozwojowe. Takie pytanie zwykle pada ze strony kierownika. 

  Mądry pracodawca zapyta i będzie wspierał w osiąganiu tych planów, niemądry będzie udawał, że jutra nie ma, i że nigdy nie odejdziesz z pracy.  To jak będziesz pracować za X lat zależy tylko od Ciebie. Albo będziesz aktywnie nad tym pracował, albo oddasz swój los w inne ręce.

• Dociekaj z kim współpracować, by się rozwijać 

  Managerowie podczas rozmowy (jeśli jest dobrze prowadzona :)) najczęściej pytają pracownika o pomysły odnośnie ich rozwoju. Warto pamiętać, iż prócz szkoleń, nowych zadań silnym czynnikiem rozwoju jest współpraca z kimś od kogo można się uczyć. Zastanów się kto może Cię czego nauczyć i poprosić o współpracę z tą osobą. 

• Zaproponuj nowe rozwiązania

  Już zgromadziłeś dużo wiedzy o sobie i swojej karierze, dużo też refleksji dokonałeś w tym obszarze. Na pewno masz pomysły co możesz zrobić inaczej, co możesz lepiej. Utrzymuj równowagę w tych nowych rozwiązaniach. Czasami pracownicy generują dużo nowych rozwiązań na zasadzie „wujek dobra rada”, zwracając co inni mogą zrobić lepiej, tak jakby odsuwali od siebie odpowiedzialność. 

  Poszukaj też, co ty możesz zrobić lepiej, inaczej by osiągać lepsze rezultaty. Remanent zacznij od siebie. Nie oceniaj innych, takich ocen źle się słucha i wcale nie świadczą one o wysokich kompetencjach osoby udzielającej takiej oceny. 

• Zaproponuj narzędzia, których potrzebujesz, aby usprawnić swoją pracę

  Masz pomysł co możesz robić inaczej, lepiej? Daj propozycje narzędzi, które Ci w tym pomogą. Unikaj roszczeniowości lub tonu szantażującego. 

• O czym pamiętać podczas rozmowy z przełożonym?

  Uwierz, taka rozmowa jest  też wyzwaniem dla managera — nie utrudniajcie sobie nawzajem. Nie szykuj się jak na wojnę, tylko na spotkanie z człowiekiem, z którym pracujesz i możecie sobie nawzajem pomóc. 

  Im lepiej się przygotujesz, tym bardziej będziesz świadomy tego: 

  • co jest najcenniejsze dla Ciebie w pracy i na tym stanowisku,

  • co Ci przynosi radość w pracy,

  • czego potrzebujesz by dobrze się czuć w pracy,

  • co jest dla Ciebie najtrudniejsze w pracy i uniemożliwia Ci wykorzystywać wszystkie talenty.

  Oraz jeśli w tej zgromadzonej wiedzy uruchomisz w sobie sympatię i empatię dla firmy i managera to taka rozmowa może być bardzo wzmacniająca i oczyszczająca.